Amsterdam: van oudsher een culturele stad waar veel mooie panden bewaard zijn gebleven. Wij nemen je mee naar drie oude bouwwerken van Amsterdam, met bijzondere verhalen. Stap je mee in onze tijdmachine?
1. Verborgen: Kasteel van Amsterdam
Hoe vaak parkeer jij in parkeergarage de Kolk, winkel jij op de Nieuwendijk of eet je een hapje bij Humphrey’s aan de Nieuwezijds Kolk? En voel je dan niets mysterieus? Onder je ligt namelijk een verdedigingswerk van waarschijnlijk Floris V, die dit in 1280 liet bouwen. Dit is het oudste gebouw van Amsterdam!
Toen men in 1994 de parkeergarage bouwde, werd het ontdekt. Niemand wist van dit kasteel. De muren zijn bijna twee meter breed en hebben torens. Jammer genoeg besloot de gemeente dat een parkeergarage meer geld zou opleveren. Het arme kasteel verdween voorgoed weer onder de grond. Gelukkig kun je nog wel de gezelligste winkelstraat van Amsterdam, de Nieuwendijk, bezoeken.
2. Vijf geheimen van de Oude kerk
Hierna is de Oude Kerk het oudst. Al in 1200 was het een gewijde plek. Men vond een grafkist met erin waarschijnlijk de oudst resterende Amsterdammer. Op deze begraafplaats bouwde men een houten kerk, die rond 1300 vervangen werd door steen.
- Geheim 1. Door de eeuwen heen werd de kerk enorm verbouwd. Echter de binnen-onderkant van de kerktoren is nog steeds uit 1300.
- Geheim 2. Tot 1865 lagen onder de vloer 10.000 Amsterdammers begraven. De botten liggen nu in de knekelput van de kerk, te bezichtigen door plexiglas.
- Geheim 3. Op de onderkant van de koorzetels zijn spreekwoorden uitgebeiteld.
- Geheim 4. In de gouden bol van de toren is een tijdscapsule gevonden met de onderhoudshistorie aan de toren.
- Geheim 5. Boven in de kerkmuur zit een ijzeren deur van 500 jaar oud met vier ingewikkelde sloten. Er gaat geen trap naartoe. Achter de deur zit een kapel. Hierin werden belangrijke documenten van Amsterdam bewaard. De charterkast waarin ze zaten, kun je gratis bezichtigen in de schatkamer van het Amsterdams Archief.
Ga jij nog meer geheimen ontdekken?
3. In de aap gelogeerd
Een van de oudste en zelfs nog houten panden is “Café in ’t Aepjen”, op de Zeedijk. Niemand weet de leeftijd, maar in 1544 staat het al op de stadskaart. Waarschijnlijk heet het pand naar zijn eerste bewoner: “Jan Claesz Int Aepgen”. Er zijn helaas weinig bewijzen.
Het verhaal gaat dat de herberg altijd al “het Aepjen” heette. Dit omdat zeelui die hun drankrekening niet konden voldoen, in aapjes betaalden. Deze dieren zaten vol met vlooien! Klanten klaagden over jeuk als ze “in den Aep gelogeerd” hadden. Zo zou het spreekwoord over “in de penarie zitten”, ontstaan zijn.
Een andere uitleg voor dit spreekwoord? Ten tijde van de VOC-schepen voerden ronselaars arme sloebers dronken, die dit café bezochten. Ze lieten hen een aanmonster-contract tekenen. De volgende morgen hadden de dronkaards verschrikkelijke spijt. Ze zaten in de penarie en waren “in de Aep gelogeerd”.
Hoe het ook zij, café in ’t Aepjen heeft veel historie. Tegenwoordig is het supergezellig en sfeervol. Je stapt zo de 16e eeuw binnen. Ga eens lekker een biertje pikken en geniet van de antieke ambiance. Oude kruiken, antieke tap en verschoten prenten, bruiner kan het niet!
Leuk dat jullie op Amsterdamexpo.nl zijn! Mijn naam is Robert, en ik woon al bijna 20 jaar in Amsterdam en houd ontzettend veel van deze prachtige stad. Ik probeer wekelijks iets leuks te vertellen over Amsterdam, maar dat lukt mij niet altijd 🙂
